Kupiłem ostatnio maszynkę do tostów, czyli toster. Jak poprosić:
wariant 1) Tatusiu, zrobisz mi tost?
wariant 2) Mamusiu, zrobisz mi tosta?
Moja żona forsuje wariant 2, ja preferuje wariant 1, a dzieci mówią raz tak, raz tak, nie potrafimy tego rozstrzygnąć i jest z tego powodu „problem językowy” w domu.
Spotkałem się też z odmianą słowa tort, która wydaje mi się kompletnie nieporawna: „Zosia kupiła torta”. Jak zatem prawidłowo używać słów tost i tort w podanych tu przykładach?
Marek Prokop

Witam,
dlaczego mówimy: „Jest 1 milion” (to jasne, bo l.p.), ale „Są 2 miliony”, „Są 3 miliony”, „Są 4 miliony”, a potem: „Jest 5 milionów”, „Jest 6 milionów”, „Jest 7 milionów” itd.? Z czego to wynika?
Pozdrawiam

Panie Profesorze,
jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
Załączam wyrazy szacunku,
Marta Piaskowska z Łodzi

Za użycie słowa kurde moje dziecko otrzymało uwagę do dzienniczka. Pomimo iż słowo to jest mi znane, nie sądziłem, że jest to wulgaryzm. Nie zastanawiałem się też nad jego znaczeniem i teraz nie wiem, jak mam postąpić. Proszę o możliwie obszerne wyjaśnienia dotyczące słowa kurde.

Dzień dobry,

czy zasada podziału na rzeczowniki policzalne i niepoliczalne w języku polskim już nie istnieje? Wciąż spotykam się z określeniami: „ilość drzwi”, „ilość uczniów”...

Będę ogromnie wdzięczna za odpowiedź.

Agata Lipkowska

Szanowni Państwo!

Piszę do Państwa, ponieważ chciałbym zapytać, czy w ogóle istnieje jakaś różnica znaczeniowa pomiędzy „między + biernik” a „między + narzędnik”?

Poniżej przedstawiam przykładowe zdanie, które stało się przyczyną moich rozważań.

„Swój wolny czas dzielą starannie między zakupy, dzieci i rozrywkę”. (biernik)

„Swój wolny czas dzielą starannie między zakupami, dziećmi i rozrywką”. (narzędnik)

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Z poważaniem

Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

Dzień dobry,

proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

„ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

„ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy prawidłowe jest używanie słowa adopcja w stosunku do istot innych niż dziecko. Mam na myśli adopcję psa, kota, pszczoły czy drzewa. Ostatnio spotkałam się z dużą ilością negatywnych reakcji na takie połączenie.

Czy Basia (imię po prostu popularne, czy ktoś konkretny?) miała się ucieszyć, czy zasmucić, że „biją w tarabany’’? Bardzo proszę o odesłanie do jakiejś publikacji o TREŚCI naszego hymnu. Nie mogę nic znaleźć konkretnego nawet na stronie muzeum Wybickiego. Uczę dziecko hymnu, ale chcę, żeby znało go bardziej świadomie niż ja!!!
Wszędzie są tylko obie wersje i kilka dat.